Ευαγγελισμός της Θεοτόκου – «Καὶ της βασιλείας αυτού ουκ έσται τέλος», του μακαριστού Μητροπολίτου Φλωρίνης π. Αυγουστίνου Καντιώτου,

Ευαγγελισμός της Θεοτόκου

– «Καὶ της βασιλείας αυτού ουκ έσται τέλος»

του μακαριστού Μητροπολίτου Φλωρίνης

π. Αυγουστίνου Καντιώτου

Ἀπομαγνητοφωνημένη ὁμιλία, ἡ ὁποία ἔγινε

στὸν ἱ. ναὸ Ἁγ. Χαραλάμπους Πολυγώνου ἢ Πεδίου τοῦ Ἄρεως τὴν 25-3-1962.

«Καὶ τῆς βασιλείας αὐτοῦ οὐκ ἔσται τέλος»(Λουκ. 1,33)

ΣΗΜΕΡΑ, ἀγαπητοί μου, εἶνε ἱερὰ ἡμέρα, διπλῆ ἑορτή. Εἶνε διπλὸς ὁ εὐαγγελισμὸς ποὺ πανηγυρίζουμε. Ὁ ἕνας, ὁ πρῶτος καὶ αἰώνιος εὐαγγελισμός, εἶνε ὅτι ἡ ἁγία Τριὰς ἀποφάσισε τὴ σωτηρία τοῦ ἀνθρωπίνου γένους, καὶ Ἐκεῖνος ποὺ δὲν τὸν χωροῦν οἱ οὐρανοὶ ἦλθε καὶ σκήνωσε στὰ σπλάγχνα τῆς Παναγίας· ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ ἔγινε Υἱὸς τῆς Παρθένου, γιὰ νὰ ἀνυψώσῃ τὸν πεσμένο ἄνθρωπο. Τὸ ἄλλο θαῦμα εἶνε, ὅτι τέτοια ἅγια μέρα διάλεξαν οἱ πρόγονοί μας γιὰ νὰ διακηρύξουν στὸν κόσμο ὅτι ἀποφάσισαν νὰ ζήσουν ἐλεύθεροι.

Καὶ τὰ δύο αὐτὰ εἶνε θαύματα, μὲ τὰ ὁποῖαὁ Χριστὸς ἔδειξε ὅτι ζῇ καὶ βασιλεύει, καὶ ἡ βασιλεία του εἶνε ἀκατάλυτη, ὅπως ἀκούσαμε στὴν Προφητεία τοῦ σημερινοῦ εὐαγγελίου.

* * *

Ὅταν, ἀγαπητοί μου, ὁ ἀρχάγγελος Γαβριὴλ ἦλθε στὴ Ναζαρέτ, ἀνήγγειλε στὴν Παρθένο Μαρία τὸ εὐχάριστο μήνυμα ὅτι θὰ γεννήσῃ υἱὸν κατὰ τρόπο ὑπερφυσικὸ καὶ θαυμαστό, ὅτι σ᾽αὐτὸν θὰ δοθῇ τὸ ὄνομα «Ἰησοῦς», ὅτι ὁ Υἱός της θὰ καθήσῃ σὲ θρόνο ἔνδοξο καὶ ὅτι τῆς βασιλείας αὐτοῦ «οὐκ ἔσται τέλος» (Λουκ. 1,31-33), θὰ βασιλεύσῃ δηλαδὴ αἰωνίως.

Καὶ μόνο τὰ λόγια αὐτὰ νὰ κρατήσουμε, ποὺ οἱ ἅγιοι πατέρες τὰ συμπεριέλαβαν καὶ στὸ Σύμβολο τῆς πίστεως(ἄρθρ. 7), εἶνε ἀρκετὰ ν᾽ ἀποδείξουν ὅτι ἡ πίστι μας εἶνε ἀληθινή, ὅτι ὁ Χριστός μας εἶνε Θεός.

Διότι ποιός ἄνθρωπος μπορεῖ γιὰ ἕνα βρέφος, ποὺ τώρα συλλαμβάνεται στὴ μήτρα, νὰ προφητεύσῃ καὶ νὰ πῇ ποιό θὰ εἶνε τὸ μέλλον του, καὶ μάλιστα ὅταν αὐτὸ εἶνε παιδὶ μιᾶς φτωχῆς καὶ ἄσημης κόρης; Κανείς ἀσφαλῶς. Καὶ ὅμως ὁ ἀρχάγγελος Γαβριὴλ εἶπε, ὅτι θὰ γίνῃ «μέγας καὶ υἱὸς ὑψίστου κληθήσεται,… καὶ τῆς βασιλείας αὐτοῦ οὐκ ἔσται τέλος» (ἔ.ἀ.).

Ἂς ἐξετάσουμε, τὴν ἅγια αὐτὴ μέρα, καὶ ἂς δοῦμε πῶς ἐπαληθεύουν τὰ λόγια αὐτὰ τοῦ ἀρχαγγέλου γιὰ τὴ βασιλεία καὶ τὸ θρόνο του.

1.Ἡ βασιλεία του. Ἀπὸ τὴν ἡμέρα ποὺ εἶπε τὴν προφητεία αὐτὴ ὁ Γαβριὴλ μέχρι σήμερα πέρασαν εἴκοσι αἰῶνες. Μέσα στὸ διάστημα αὐτὸ πόσοι βασιλιᾶδες, πόσοι αὐτοκράτορες, πόσοι κυβερνῆτες δὲν πέρασαν ἐπάνω στὴ φλούδα τῆς γῆς! Πόσων τὰ ὀνόματα δὲν ἔκαναν κρότο, κατέπληξαν τὴν κοινὴ γνώμη, ἔγιναν πασίγνωστα, ἀλλὰ σήμερα ἔχουν λησμονηθῆ! Τὸ ὄνομα ὅμως τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ ὄχι μόνο εἶνε γνωστὸ ἀλλὰ καὶ λατρεύεται.

«Καὶ τῆς βασιλείας αὐτοῦ οὐκ ἔσται τέλος». Ἡ προφητεία αὐτὴ ἀποκτᾷ ἀκόμη μεγαλύτερη ἀξία, ὅταν σκεφθοῦμε ὅτι τὸ πρόσωπο τοῦ Χριστοῦ πολεμήθηκε λυσσωδῶς. Τὸν πολέμησαν μὲ μανία ἰσχυροὶ τῆς ἡμέρας, γιὰ νὰ σβήσουν τὴν ἀνάμνησί του. Ἀπὸ τοὺς πολλοὺς ἀναφέρω τὸν αὐτοκράτορα Ἰουλιανὸ τὸν παραβάτη. Αὐτός, μολονότι προηγουμένως ἦταν Χριστιανός, ἀποσκίρτησε ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία καὶ ἀποφάσισε νὰ διώξῃ τὴνΧριστιανικὴ πίστι. Ἀπαγόρευσε μὲ διατάγματα στοὺς Χριστιανοὺς νὰ κρατοῦν στὰ χέρια τους τὸ Εὐαγγέλιο, νὰ πηγαίνουν στὰ σχολεῖα καὶ νὰ μορφώνωνται, νὰ συμμετέχουν στὴ δημόσια ζωή, ἀκόμα καὶ νὰ ὀνομάζωνται Χριστιανοί· διέταξε νὰ ὀνομάζωνται περιφρονητικῶς «Γαλιλαῖοι».

Ἔλαβε ὅλα τὰ μέτρα, καὶ ἐκαυχᾶτο ὅτι σὲ λίγα χρόνια ὁ Χριστιανισμὸς θὰ σβήσῃ. Ἐν τούτοις ἡ «προφητεία» του δὲν ἐκπληρώθηκε. Ἀντιθέτως, ἐπαλήθευσαν τὰ λόγια τοῦ ἀρχαγγέλου Γαβριήλ. Τὸ τέλος τοῦ Ἰουλιανοῦ ἦταν οἰκτρό. Ὅπως γράφουν σύγχρονοι ἱστορικοί, σὲ ἐκστρατεία ἐναντίον τῶν Περσῶν πληγώθηκε θανάσιμα στὸ στῆθος ἀπὸ βέλος, καὶ ὅταν πλέον ψυχορραγοῦσε γέμισε τὴ φούχτα του μὲ αἷμα ἀπὸ τὴν πληγή, τὸ σκόρπισε στὸν ἀέρα καὶ εἶπε·

«Νενίκηκάς με, Ναζωραῖε», Χριστὲ μ᾽ ἔχεις νικήσει. Ὁ Ἰουλιανὸς βεβαιώνει, ὅτι ἡ βασιλεία τοῦ Χριστοῦ εἶνε ἀκατάλυτη.«Καὶ τῆς βασιλείας αὐτοῦ οὐκ ἔσται τέλος».

Τὸ Χριστὸ ὅμως πολέμησαν ὄχι μόνο ἄνθρωποι τοῦ ξίφους ἀλλὰ καὶ ἄνθρωποι τῆς πέννας. Καὶ ὁ πόλεμος μὲ τὴν πέννα, μὲ λόγους καὶ συγγράμματα, δὲν εἶνε μικρός. Ἕνας τέτοιος ἐχθρὸς στὸ Παρίσι ―ἀποφεύγω ν᾽ ἀναφέρω τὸ ὄνομά του― ἔβγαλε βιβλίο ποὺ μεταφράσθηκε σὲ πολλὲς γλῶσσες καὶ ἔλεγε, ὅτι ὕστερα ἀπὸ μερικὰ χρόνια δὲν θὰ ὑπάρχῃ Χριστιανισμός, οἱ ἅγιοι θὰ εἶνε στὰ μουσεῖα κι ὅτι τὸ Εὐαγγέλιο δὲν θὰ τὸ πιάνῃ κανεὶς στὰ χέρια του. Αὐτὰ ἔλεγε· ἀλλ᾽ἀντὶ γιὰ τὶς προβλέψεις του πραγματοποιήθηκαν τὰ λόγια τοῦ ἀρχαγγέλου. Μετὰ πενήντα χρόνια ἔγινε τὸ ἀντίθετο· τὸ σπίτι ποὺ καθόταν ὁ ἄθεος πουλήθηκε, τὸ ἀγόρασαν ἄλλοι καὶ τὸ ἔκαναν βιβλιοπωλεῖο ποὺ διαδίδει τὴ Βίβλο.

2.Ὁ θρόνοςτου. Τὸ εὐαγγέλιο σήμερα στὸν ἴδιο στίχο λέει καὶ γιὰ τὸ θρόνο τοῦ Χριστοῦ. Ποιός εἶνε καὶ ποῦ βρίσκεται ὁ θρόνος του; Μπορεῖ νὰ ἔρθουν χρόνια―καὶ θὰ ἔρθουν, ἀφοῦ τὸ γράφει ἡ Ἀποκάλυψις―, ποὺ ἡ κόλασι θὰ βγάλῃ ἔξω ὅλους τοὺς διαβόλους· θὰ παρουσιασθοῦν ἀντίχριστοι πολλοὶ στὸν κόσμο καὶ ὁ κατ᾽ ἐξοχὴν ἀντίχριστος. Αὐτοὶ μπορεῖ νὰ γκρεμίσουν τὰ καμπαναριὰ καὶ τὶς ἐκκλησίες, νὰ κάψουν τὶς εἰκόνες καὶ τὰ Εὐαγγέλια, νὰ ἐξοντώσουν τοὺς ἱερεῖς· ἐντούτοις ὁ θρόνος τοῦ Χριστοῦ δὲν θὰ καταλυθῇ. Διότι δὲν εἶνε θρόνος ὑλικός, μέσα σὲ κάποιο κτήριο. Ὁ θρόνος του εἶνε ἡ καρδιὰ κάθε ἀνθρώπου ποὺ πιστεύει σ᾽ αὐτὸν ὡς Θεὸ καὶ Λυτρωτή. Ἐκεῖ μεσα βασιλεύει ὁ Χριστός· βασιλεύει διὰ τῆς ἀγάπης, διὰ τῆς ἐλπίδος, διὰ τῆς πίστεως. Καὶ ἕνας τέτοιος θρόνος εἶνε ἀκατάλυτος.« Καὶ τῆς βασιλείας αὐτοῦ οὐκ ἔσται τέλος ».

* * *

Ὦ ἀδελφοί μου, πόση χαρὰ πρέπει νὰ νιώθουμε ποὺ ἀνήκουμε κ᾽ ἐμεῖς στὴν ἁγία Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ! Δὲν εἶνε ἡ πίστι μας ἕνα ψέμα, ἕνας θρῦλος, ἕνα ποίημα, μιὰ φιλολογία· εἶνε πραγματικότης, ἡ πιὸ μεγάλη πραγματικότης. Ναί, ἀνήκουμε στὴ βασιλεία τοῦ Χριστοῦ, καὶ τὴν ποθοῦμε. «Ἐλθέτω ἡ βασιλεία σου», λέμε κάθε φορὰ στὸ «Πάτερ ἡμῶν»(Ματθ. 6,10).

Ὅλοι, μικροὶ καὶ μεγάλοι, παρακαλοῦμε νὰ ἔρθῃ ἡ βασιλεία τοῦ Χριστοῦ. Ἀλλὰ γιὰ νὰ ἔρθῃ, χρειάζεται καὶ κάτι ἄλλο. Διότι πρέπει νὰ ὁμολογήσουμε ὅτι ἡ βασιλεία αὐτή, ποὺ εἶνε ἕνα ὅραμα, μιὰ ἐλπίδα, μιὰ προσδοκία, τώρα βρίσκεται ἀκόμα στὰ χείλη μόνο τῶν ἀνθρώπων. Ὁ Χριστὸς ὅμως δὲν πρέπει νὰ εἶνε ἁπλῶς στὰ χείλη μας· πρέπει νὰ εἶνε πραγματικὸς βασιλιᾶς καὶ Κύριος.

Ἀπὸ τὰ χείλη πρέπει νὰ πάῃ στὴν καρδιά μας. Σήμερα, τέτοια ἅγια ἡμέρα, ποὺ ἑορτάζουμε καὶ οἱ καρδιές μας εἶνε γεμᾶτες εὐγνωμοσύνη γιὰ τὰ ἐξαίσια αὐτὰ γεγονότα καὶ γιὰ τὴν ἐθνική μας παλιγγενεσία, ἐὰν θέλουμε πραγματικὰ νὰ συνεχίσουμε τὴν πορεία μας καὶ νὰ ὑπάρχῃ ἡ πατρίδα καὶ ν᾽ ἀναπνέουμε ἐλεύθεροι κ᾽ ἐμεῖς καὶ οἱ ἀπόγονοί μας καὶ νὰ μὴ σβήσῃ τὸ ἔθνος αὐτό, σήμερα ἕνα εὔχομαι· νὰ ὑποταχθοῦμε στὸν βασιλέα Χριστό. Εἶνε ὁ Ἐσταυρωμένος βασιλεύς, «ὁ βασιλεὺς τῶν ὅλων» (Χερουβ.), «ὁ βασιλεὺς βασιλέων καὶ κύριος κυρίων» (Ἀπ. 19,16. Α΄ Τιμ. 6,15), τὸ Ἄλφα καὶ τὸ Ὠμέγα(Ἀπ. 1,8· 21,6· 22,13). Αὐτὸς εἶνε ὁ ἥλιος, ἡ ἐλπίδα, «ὁ Κύριός μας καὶ ὁ Θεός μας» (Ἰω. 20,28). Καὶ θα ᾽ρθῃ ἡμέρα ποὺ θὰ γονατίσουν ὅλοι ἐμπρός του καὶ «πᾶσα γλῶσσα» θὰ ὁμολογήσῃ καὶ θὰ πῇ· «Εἷς ἅγιος, εἷς Κύριος, Ἰησοῦς Χριστός, εἰς δόξαν Θεοῦ Πατρός· ἀμήν» (Φιλ. 2,11 καὶ θ. Λειτ.). Ὅλοι λοιπὸν οἱ Ἕλληνες καὶ οἱ Ἑλληνίδες, μικροὶ καὶ μεγάλοι, ἐπάνω στοὺς τάφους τῶν προγόνων μας, ἐπάνω στὰ αἵματα καὶ τὰ ὀστᾶ τῶν μαρτύρων μας ἀπ᾽ τὰ ὁποῖα εἶνε κατάσπαρτη ἡ χώρα μας, νὰ πάρουμε τὴν ἀπόφασι, νὰ μὴ λεγώμαστε μόνο ἀλλὰ καὶ νὰ εἴμαστε πράγματι Χριστιανοί . Χριστὸς στὰ χείλη καὶ τὴ γλῶσσα, Χριστὸς στὴν καρδιά. Χριστὸς στὸ σπίτι, Χριστὸς στὸ σχολεῖο, Χριστὸς στὴν ἀγορά, Χριστὸς στὸ ἐμπόριο. Χριστὸς στὰ δικαστήρια, Χριστὸς στὸ στρατό. Χριστὸς στὰ ἀνάκτορα, Χριστὸς στὶς καλύβες. Χριστὸς στὰ νησιά, Χριστὸς στὰ πλοῖα, σὲ κάθε γωνιὰ καὶ κάθε βράχο. Χριστοκρατία, ὅ,τι θέλει ὁ Χριστός, ὄχι ὅ,τι θέλουμε ἐμεῖς, ὄχι ὅ,τι θέλουν οἱ κυβερνῆτες, ὄχι ὅ,τι θέλουν οἱ λαοὶ καὶ οἱ ὄχλοι. Ἂς τὸν προσκυνήσουμε λέγοντας·

«Χαῖρε, ὁ βασιλεὺς ἡμῶν». Νὰ γίνῃ ὁ βασιλιᾶς μας, ὄχι στὰ χείλη ἀλλὰ στὴν καρδιὰ ὅλων μας, μεγάλων καὶ μικρῶν, ἀρχόντων καὶ ἀρχομένων. Καὶ ὅταν, ἀδελφοί μου, ὑποταχθοῦμε ὅλοι στὸν κραταιὸ βασιλέα Χριστό, τότε τὸ ἔθνος μας θὰ εἶνε εὐλογημένο καὶ ἀήττητο.

«Γνῶτε ἔθνη καὶ ἡττᾶσθε,… ὅτι μεθ᾽ ἡμῶν ὁ Θεός » (Ἡσ.8,9-10). Καὶ αὐτὸ θὰ εἶνε τὸ καλύτερο μνημόσυνο ἐκείνων ποὺ θυσιάστηκαν γιὰ τὴν ἐλευθερία. Διότι αὐτὸς ὁ τόπος, τὰ χώματα αὐτὰ ποὺ πατοῦμε, κάθε γωνιά, εἶνε ποτισμένη μὲ αἷμα. Τὴ λευτεριὰ δὲν τὴν ἀποκτήσαμε δωρεάν.

Μ᾽ αὐτὲς τὶς σκέψεις καὶ τὰ αἰσθήματα, ποὺ γεννᾷ ἡ προφητεία τοῦ ἀρχαγγέλου Γαβριήλ, ἂς εὐχαριστήσουμε τὸ Θεὸ καὶ ἂς ψάλουμε αὐτὸ ποὺ λέει ἡ ἁγία μας Ἐκκλησία· «Εὐαγγελίζου γῆ χαρὰν μεγάλην, αἰνεῖτε οὐρανοὶ Θεοῦ τὴν δόξαν »(μεγαλ. θ΄ ᾠδ.)· ἀμήν.

(†) ἐπίσκοπος Αὐγουστῖνος