Όποιος εισέρχεται στο χώρο της Ιεράς Μονής της Παναγίας Εικοσιφοινίσσης πρέπει να γνωρίζει ότι δεν επισκέπτεται απλώς ένα εκκλησιαστικό μνημείο με αξιοθαύμαστη καλλιτεχνική αξία αλλά εισέρχεται σ΄ένα χώρο αφιερωμένο στον Θεό όπου τα πάντα μιλούν για τον Θεό και στο οποίο κατοικούν μοναχές αφιερωμένες στον Κύριο.
Η Ιερά Μονή της Εικοσιφοινίσσης (ανδρική στο παρελθόν), πρόσφερε τόσα πολλά για την διατήρηση της Ορθοδοξίας και του Ελληνισμού στην Ανατολική Μακεδονία και Θράκη –ειδικά την περίοδο της Τουρκοκρατίας – μέσα από την λαίλαπα του μουσουλμανισμού και της απανθρωπιάς, ώστε προκάλεσε την οργή αρχικά των Τούρκων και κατόπιν των Βουλγάρων. Αντιμετώπισε δε πλήθος καταστροφικών επιδρομών και ανέδειξε και πλήθος μαρτύρων.
Ίδρυση της Μονής
Για την ίδρυση της Ιεράς Μονής αναφέρεται ότι ο επίσκοπος Φιλίππων Σώζων που έλαβε μέρος και στην Δ’ Οικουμενική Σύνοδο (Χαλκηδόνα 451 μ.Χ.), ίδρυσε ναό και μοναστικό οικισμό στην θέση Βίγλα, 50 μέτρα ανατολικά της σημερινής θέσης της Μονής όπου τα ερείπια ισχυρού τείχους και πύργου μαρτυρούν και την ύπαρξη μεγάλου φρουρίου. Όλα αυτά ήταν έρημα όταν πήγε εκεί ο πρώτος κτίτωρ της Μονής, ο Άγιος Γερμανός.
Ο Άγιος Γερμανός από πολύ νεαρά ηλικία ασκήτευε στους Αγίους τόπους, στην Ιερά Μονή Τιμίου Προδρόμου την οποία είχαν επισκεφθεί και η Οσία Μαρία η Αιγυπτία αλλά και ο Πατήρ αββάς Ζωσιμάς. Στα τριάντα χρόνια του τον Γερμανό τον επισκέφθηκε Άγγελος Κυρίου και του μετέφερε το πρόσταγμα της Θεοτόκου να μεταβεί στην Μακεδονία και να κτίσει ναό επάνω σε όρος με το όνομα της. Επειδή ο Άγιος δίσταζε, του επαναλήφθηκε η εντολή.
Έτσι ο Άγιος αναχώρησε και έφτασε στην Χριστούπολη (σημερινή Καβάλα) όπου μετά από νέα εμφάνιση Αγγέλου ανέβηκε σε όρος βόρεια της Δράμας όπου μετά από νέες οδηγίες από Άγγελο Κυρίου, έφτασε στα παλιά ερείπια της Βίγλας.
Σκάβοντας για τα θεμέλια, βρήκε 2 σταυρούς τα θαύματα των οποίων προκάλεσαν την συγκίνηση των κατοίκων των γύρω χωριών που άρχισαν να προσφέρουν σε εργασία και χρήματα για το έργο. Στο τέλος των εργασιών όμως τα έξοδα ήταν περισσότερα από τα έσοδα (100 χρυσά έναντι 10 χρυσών που είχε ο Γερμανός) και έτσι οι τεχνίτες που είχαν έρθει, τον συνέλαβαν για να τον οδηγήσουν να δικαστεί στην Δράμα. Τον έσερναν τόσο άγρια ώστε –κατά την παράδοση- ίχνη αίματος του σώζονται μέχρι και σήμερα σε πέτρες κατά μήκος της μαρτυρικής διαδρομής.
Συνέβη όμως να περνούν από τα μέρη αυτά οι Κωνσταντινοπολίτες άρχοντες Νικόλαος και Νεόφυτος –απεσταλμένοι του αυτοκράτορα Βασιλείου Α΄ του Μακεδόνος, οι οποίοι επέστρεφαν στην Κωνσταντινούπολη. Κοντά στη τοποθεσία Πόρτες είδαν τον Άγιο συρόμενο και βασανιζόμενο και πρόσφεραν αυτοί τα υπόλοιπα χρήματα .ώστε ο Άγιος να αφεθεί ελεύθερος.
Αργότερα οι δύο άρχοντες πούλησαν τα υπάρχοντα τους και πήγαν και μόνασαν στην καινούργια αυτή Ιερά Μονή.
Ο Άγιος Γερμανός αφού διοίκησε με σοφία και αγιότητα την Ιερά Μονή, εκοιμήθη εν Κυρίω ειρηνικά, αφού προηγουμένως υπέδειξε ως διάδοχό του, τον προαναφερθέντα Νεόφυτο. Η μνήμη του εορτάζεται στις 22 Νοεμβρίου.
Ονομασία της Μονής και της Εικόνας
Για την προέλευση και σημασία του ονόματος της Ιεράς Μονής η οποία αναφέρεται σαν Κοσιφοίνιτσα, Κοσσυφίνιτσα, Κοσφινισσα, Κοσίνισσα, Κοσινιτζα και Κόσνιτζα υπάρχουν κατά την παράδοση τρείς εκδοχές :
α. Όταν ο άγιος Γερμανός έλαβε το πρόσταγμα της Θεοτόκου δια του οράματος του Αγγέλου, βρισκόταν σε μια όαση με 20 φοίνικες έξω από την Ιερά Μονή του Τιμίου Προδρόμου κοντά στον Ιορδάνη. Την προφορική αυτή παράδοση για την ονομασία, διηγούταν ο σεβάσμιος ιερομόναχος Γρηγόριος Κατσιβάκης που ήταν μέχρι το 1956 ηγούμενος της Ιεράς Μονής.
β. Όταν ο Άγιος ήλθε στον τόπο όπου κτίστηκε η Μονή, λυπόταν από την έλλειψη νερού και παραπονιόταν στην Θεοτόκο. Τότε εμφανίστηκε ένας κότσυφας (κόσσυφος) που κατασκευάζει φωλιά πλησίον πηγών, το οποίο ακολούθησε ο Άγιος και το είδε να κρύβεται ανάμεσα σε πυκνά βάτα. Πρόκειται για το σημείο που σήμερα αναβλύζει αγίασμα κάτω από το παρεκκλήσιο της Αγίας Βαρβάρας. Την εξήγηση αυτή αναφέρει ο γνωστός στιχουργός του 18ου αιώνα Καισάριος Δαπόντες.
γ. Όταν ο άγιος Γερμανός περάτωσε τη ναό αναζητούσε κατάλληλη σανίδα για να φιλοτεχνήσει την εικόνα της Θεοτόκου. Στο σημείο που από τότε ονομάζεται «Στασίδι της Παναγίας», βρήκε ένα δέντρο με χοντρό κορμό και από αυτό οι τεχνίτες επεξεργάστηκαν ωραία σανίδα για την εικόνα. Ενώ όμως λείαιναν την σανίδα, αυτή σχίσθηκε και έγινε άχρηστη. Ο άγιος λυπήθηκε πολύ και απομακρύνθηκε για να προσευχηθεί ιδιαιτέρως. Ξαφνικά έλαμψε εξαίσιο φώς και έκθαμβος ο Άγιος αντίκρυσε την Θεοτόκο η οποία του είπε : «Γερμανέ πιστότατε δούλε του μονογενούς Υιού μου, είδα την πίστη σου και την αληθινή ευλάβεια την οποία έχεις σ΄εμένα και επειδή τόσο πολύ λυπήθηκες, διότι σχίσθηκε η σανίδα, που ετοιμαζόταν για εμένα, ιδού εγώ σου χαρίζω την εικόνα μου, απαράλλακτα όπως είμαι, φιλοτεχνημένη με θαυμαστό τρόπο σ’αυτή την παραπεταμένη σανίδα, χωρίς να βάλει σ΄αυτήν χέρι τεχνίτης».
Την ίδια στιγμή ένα κωφάλαλο παιδί βοηθός των τεχνιτών αντίκρυσε με έκπληξη μια άγνωστη ωραιότατη γυναίκα με βρέφος η οποία αφού στάθηκε μπροστά στην άχρηστη σανίδα είπε :”Αυτή η σανίδα είναι πολύ κατάλληλη για την εικόνα μου και άδικα οι τεχνίτες ζητούν άλλη”.
Το κωφάλαλο παιδί όχι μόνο άκουσε τα όσα είπε η άγνωστη γυναίκα, αλλά μόλις έτρεξε έντρομο στον Άγιο και στους τεχνίτες, λύθηκε η γλώσσα του και διηγήθηκε τα συμβάντα. Έσπευσαν τότε ο Άγιος και οι τεχνίτες και αντίκρυσαν με ιερό δέος την εικόνα, η οποία είχε αποτυπωθεί αχειροποίητα στη σανίδα και άστραπτε ολόκληρη, σκορπώντας γύρω της κοκκινωπο φώς.
Η τρίτη λοιπόν εξήγηση της ονομασίας της Ιεράς Μονής συνδέεται με το θαύμα της εικόνας μιας και η εικόνα έλαμπε και σκορπούσε φώς «φοινικούν» δηλαδή κοκκινοπό όπως η πορφύρα των Φοινίκων.
Απ΄αυτό προέρχεται και η ονομασία : Εικών φοινίσσουσα –Εικών Φοίνισσα – Εικοσιφοίνισσα.
Τα θαύματα που έχει επιτελέσει και συνεχίζει να επιτελεί η Αγία εικόνα είναι πάμπολλα, μέρος δε αυτών περιλαμβάνονται στο βιβλίο (που αποτέλεσε και κύρια πηγή του άρθρου) του Επισκόπου Διονυσίου Κ. Κυράτσου Μητροπολίτου Δράμας” ἹΣΤΟΡΙΑ ΚΑΙ ΘΑΥΜΑΤΑ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΕΙΚΟΣΙΦΟΙΝΙΣΣΗΣ” (περιλαμβάνονται 355 θαύματα).
Σήμερα η Μονή είναι γυναικεία και αριθμεί 25 Μοναχές. Πανηγυρίζει τη μνήμη του πρώτου κτίτορά της Αγίου Γερμανού και των δύο Κωνσταντινουπολιτών αξιωματούχων Νικολάου και Νεοφύτου, στις 22 Νοεμβρίου και την επομένη ημέρα τη μνήμη του δεύτερου κτίτορά της, Αγίου Διονυσίου, Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως. Γιορτάζει επίσης στις 15 Αυγούστου, στη μνήμη της Παναγίας, στις 14 Σεπτεμβρίου στη μνήμη της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού και στις 21 Νοεμβρίου, στη μνήμη των Εισοδίων της Θεοτόκου. Πλήθος είναι οι πιστοί που έρχονται να προσκυνήσουν την «αχειροποίητο εικόνα της Θεοτόκου» και να ηρεμήσουν μέσα στο γαλήνιο περιβάλλον της. Μπροστά από τη Μονή υπάρχει το μνημείο των 172 Μοναχών που έσφαξαν οι Τούρκοι το 1507.
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ : Σάββας Παυλίδης (Ρωμνίος Δράμας)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου